Okna na świecie – czym się różnią i dlaczego? Część 1.
Okno jest oknu nierówne. I mowa tu nie tyle o parametrach technicznych, co o wyglądzie i sposobie otwierania. Okazuje się, że w poszczególnych krajach najczęściej stosowane systemy okienne mogą znacznie różnić się od tych znanych nam z polskich budynków. Dlaczego okna w Holandii są duże? Jakie cechy mają okna w Anglii? Czym mogą zaskoczyć nas okna skandynawskie? Przedstawiamy pierwszą część przeglądu najbardziej popularnych systemów okiennych świata.
Otwierane na zewnątrz okna skandynawskie
W krajach skandynawskich, takich jak Norwegia, Szwecja, Finlandia czy Dania, najbardziej popularne są drewniane okna otwierane na zewnętrz uchylne (wychylne) lub okna otwierane na zewnętrz obrotowe. W tradycyjnym budownictwie są to przeważnie okna o wąskim profilu pomalowanym w jasnych barwach, np. na biało lub kremowo. Ich rama mieści w sobie różnej wielkości skrzydła (np. dolne większe i górne mniejsze), które dodatkowo zdobione są szprosami. W nowoczesnych realizacjach coraz częściej stosuje się jednak okna PVC czy okna aluminiowe nieotwierane i okna uchylne o dużym, jednolitym przeszkleniu, bez dodatkowych optycznych podziałów czy dekoracji. Skandynawowie, podobnie jak Holendrzy, przeważnie nie zasłaniają okien firanami, zasłonami, roletami czy żaluzjami. Zamiast tego na parapetach stawiają przyciągające wzrok osób z zewnątrz figurki, wazony, kwiaty doniczkowe itp.
Dlaczego stosują okna otwierane na zewnątrz? Najczęstszym wyjaśnieniem jest chęć zaoszczędzenia przestrzeni wewnątrz domu – skrzydła okienne znajdują się wtedy na zewnątrz, a nie w pomieszczeniu. Oprócz tego, podobnie jak w Anglii, system taki zapewniał niegdyś większą szczelność podczas niekorzystnej aury. Współcześnie dobrej jakości okna otwierane do środka również oferują brak przeciągów czy przypadkowego otwarcia podczas wichury. Coś jeszcze? Otwierając okno skandynawskie na oścież dodatkową zaletą jest fakt, że nie trzeba ściągać dekoracji z parapetu. Czy taki system ma minusy? Problematyczne może być mycie okien skandynawskich z zewnątrz w budynkach kilkukondygnacyjnych. Z tego względu w krajach skandynawskich coraz częściej stosowane są okna otwierane do środka.
Duże okna w Holandii
Łagodny klimat Niderlandów, otwartość i brak pruderii mieszkańców tego kraju sprawiają, że w domach mieszkalnych, kamienicach i biurach dominują okna z bardzo dużymi przeszkleniami i najczęściej bez zasłon, rolet czy żaluzji. Popularne są nieotwierane okna wielkoformatowe o jednolitej, niepodzielonej i olbrzymiej przez to szybie. W starszych, zabytkowych kamienicach czy stylowych domach z klinkieru częściej stosowane są natomiast okna o sporych wymiarach, ale stworzone z kilku zestawionych ze sobą skrzydeł okiennych – niejednokrotnie przedzielone dodatkowo szprosami. Tego typu okna otwierane są przeważnie na zewnątrz, a ich kolorystyka to często nie tylko jasna, kremowa barwa, ale też ciemna zieleń, grafitowa szarość czy bordowy brąz. Co ciekawe, zdarza się inną barwę mają ościeżnice, a inną skrzydła okienne.
Co sprawia, że duże okna są tak lubiane w kraju tulipanów? Istnieje kilka hipotez wyjaśniających zwyczaj wstawiania w budynkach dużych okien. Według legend większość mieszkańców Niederlandów parało się żeglarstwem – gdy ojcowie i mężowie marynarze wyruszali w rejs, wielkie, niezasłonięte okna miały pomóc ich żonom dotrzymać wierności. Nie bez znaczenia była także protestancka zasada „nic do ukrycia”. Współcześnie popularność dużych okien w Holandii tłumaczy się możliwością wprowadzenia do wnętrz większej ilości światła słonecznego, którego w ciągu roku brakuje na tych terenach. Istnieje także inne prozaiczne wyjaśnienie zagadki stosowania wielkoformatowych okien w tym kraju – wąskie korytarze i schody typowe dla tutejszego budownictwa szeregowego sprawiają, że sporych wymiarów okno jest często jedynym sposobem, aby umieścić w domu wielogabarytowe meble.
Otwierane na zewnątrz i podnoszone okna w Anglii
W Wielkiej Brytanii w większości budynków o zabytkowej architekturze georgiańskiej i wiktoriańskiej, a także w nowych stylizowanych domach i kamienicach stosowane są okna sash, czyli tzw. okna skrzyniowe. Czym się charakteryzują? Tego typu okna odznaczają się skrzydłami przesuwnymi w ramie okna („skrzyni”) z góry na dół i z dołu na górę lub – rzadziej z prawej do lewej i z lewej do prawej (tzw. okna Yorkshire). Szyby poszczególnych paneli okiennych, zwłaszcza górnych, dodatkowo zdobione są szprosami, które nadają oknom angielskim tradycyjnego wyglądu. Z jakich materiałów produkuje się typowe okna angielskie? Modele sash przeważnie są oknami drewnianymi. Coraz częściej jednak stosowane są także okna plastikowe czy okna aluminiowe otwierane na zewnątrz (tzw. casement).
Dlaczego w Wielkiej Brytanii tradycyjnie stosowano i nadal powszechnie stosuje się okna z przeszklonymi panelami przesuwnymi w płaszczyźnie wertykalnej (np. z góry na dół) lub horyzontalnej (np. z prawej do lewej), a także okna otwierane na zewnątrz? W pierwszym przypadku wyjaśnieniem ma być możliwość skuteczniejszego niż przy oknach z uchylnymi skrzydłami wywietrzenia pomieszczenia. Gdy podniesie się i opuści górny i dolny panel okna sash, zostawiając od góry i dołu wolną przestrzeń, powietrze łatwiej cyrkuluje. W efekcie szybciej i skuteczniej można przewietrzyć wnętrza. Skąd natomiast popularność okien otwieranych na zewnątrz? Tu powodem jest typowa angielska pogoda z deszczem, silnymi wiatrami i chłodem wilgotnego powietrza. Dawniej, stosowano wyłącznie drewniane, niezbyt zaawansowane technologicznie, a przez to nieszczelne okna. Podczas wichur okna otwierane na zewnątrz były szczelniejsze – dzięki efektowi dociskania skrzydłem ościeżnicy. Dodatkowo taki system miał chronić liche okna przed samoistnym otwarciem i potłuczeniem szyb w wyniku działania wiatru.
Skontaktuj się z nami
Skonsultuj swój projekt lub zadaj pytanie dotyczące produktu. Jesteśmy do Twojej dyspozycji!
Napisz do nas:
"*" indicates required fields