Co siać i sadzić wiosną w ogrodzie?

Kwiecień i maj to najlepsze miesiące na prace ogrodowe. Marzysz o rabatach kwiatowych lub grządkach warzywnych? Potrzebny jest Ci dobry plan wysiewu i sadzenia poszczególnych gatunków na najbliższe tygodnie. Oto przegląd warzyw, ziół i kwiatów, które dobrze znoszą sadzenie w tym czasie. Sprawdź, które rośliny wybrać do swojego ogrodu.

SPIS TREŚCI

1. Warzywa – fundament ogrodu użytkowego
   1.1. Co można bezpiecznie siać w kwietniu?
   1.2. Co można sadzić do gruntu po „zimnych ogrodnikach”?
2. Zioła – aromatyczne wsparcie dla kuchni i zdrowia
   2.1. Jakie zioła siać i sadzić w kwietniu?
   2.2. Jakie zioła sadzić w maju?
3. Kwiaty – ozdoba ogrodu i raj dla zapylaczy
   3.1. Jakie kwiaty siać do gruntu w kwietniu?
   3.2. Jakie kwiaty siać i sadzić w maju?

Warzywa – fundament ogrodu użytkowego

Późną wiosną panują optymalne warunki do wysiewu wielu popularnych warzyw oraz sadzenie rozsad roślin ciepłolubnych. Gleba osiąga odpowiednią temperaturę (np. marchew potrzebuje min. 7°C, sałata 10°C, a dynia czy ogórek co najmniej 12°C), a rośliny doświetlane są promieniami słońca przez kilkanaście godzin dziennie.

Planujesz stworzyć rabaty warzywne w gruncie lub popularne podwyższone grządki? Przed siewem dobrze jest lekko ubić i wyrównać powierzchnię podłoża, a w razie suszy nawodnić ją. Dzięki temu nasiona będą miały lepszy kontakt z podłożem i szybciej wykiełkują, a sadzonki szybciej przyjmą się w nowym miejscu.

Fachowcy zalecają rzadszy siew niż podany na opakowaniu i późniejsze przerwanie roślin – to daje silniejsze, zdrowsze siewki. Ważne też, by rośliny wymagające żyznej gleby (np. dynie, pomidory) sadzić na stanowiskach wzbogaconych wcześniej kompostem lub obornikiem końskim czy kurzym. Przed nawożeniem powstrzymaj się jednak, jeśli planujesz uprawę warzyw korzeniowych czy strączkowych – zbyt dużo azotu sprzyja bowiem rozwojowi liści kosztem plonu. W maju, gdy minie ryzyko przymrozków, a więc po tzw. zimnych ogrodnikach (12–15 maja) można sadzić do gruntu warzywa ciepłolubne z rozsady.

Co można bezpiecznie siać w kwietniu?

• Szpinak – rośnie szybko, ale w cieple szybko zakwita. Najlepiej siać go cyklicznie w odstępach co 2 tygodnie.
• Rzodkiewka – dobrze znosi chłody, do zbioru jest gotowa po 3-4 tygodniach. W zbyt wysokiej temperaturze robi się gorzka.
• Marchew i pietruszka korzeniowa – ich nasiona kiełkują długo, ale dobrze znoszą chłodniejsze noce. Warto je przysypać lekko piaskiem dla lepszego wschodu.
• Sałata – zarówno masłowa, jak i rzymska czy rukola dobrze rosną w umiarkowanej temperaturze. Dla lepszych zbiorów warto siać je partiami co 2 tygodnie.
• Bób – odporny na przymrozki, rośnie najlepiej w żyznej glebie. Dobry wybór na pierwszą strączkową uprawę sezonu.
• Groch – można już wysiewać odmiany łuskowe i cukrowe, najlepiej przy podporach lub siatkach.
• Buraki ćwikłowe – nieco wrażliwsze, najlepiej siać je, gdy gleba osiągnie min. 10°C. Kiełkują szybciej niż marchew.

Co można sadzić do gruntu po „zimnych ogrodnikach”?

• Pomidor, papryka, bakłażan – wymagają słonecznego stanowiska, osłony przed wiatrem i regularnego podlewania. Pomidory warto uprawiać przy podporach, mulczować słomą i podlewać przy podstawie, a nie po liściach (aby ich nie sparzyć).
• Ogórki, dynie, cukinie – najlepiej rosną w kompostowniku lub żyznej, nagrzanej glebie. Warto przygotować wcześniej kopczyki z obornika lub kompostu.

Zioła – aromatyczne wsparcie dla kuchni i zdrowia

To jedne z najbardziej praktycznych roślin w ogrodzie – przydatne w kuchni, prozdrowotne i wspierające warzywnik. Wiele z nich odstrasza szkodniki (np. mięta działa na mszyce, a lawenda na ćmy bukszpanowe), przyciąga zapylacze i poprawia mikroklimat grządek. Jak je uprawiać, by cieszyć się bujnymi roślinami? Najczęstszy błąd dotyczący ziół to zbyt wilgotna i ciężka gleba. Większość gatunków – np. tymianek, oregano, bazylia – potrzebuje lekkiego, dobrze zdrenowanego podłoża. W ciężkiej ziemi warto zastosować domieszkę piasku lub uprawiać je w donicach. Zioła cenią słońce – potrzebują co najmniej 6 godzin światła dziennie, by wytwarzać aromatyczne olejki eteryczne. W cieniu ich smak i zapach słabną.

Specjaliści zalecają nawożenie naturalne – np. kompostem lub rozcieńczoną gnojówką z pokrzywy – nie częściej niż raz na kilka tygodni. Nadmiar azotu pogarsza jakość liści. Regularne przycinanie (szczególnie tymianku, bazylii czy szałwii) pobudza rośliny do krzewienia i wydłuża ich żywotność. Ekspansywną miętę najlepiej sadzić w pojemniku wkopanym w ziemię. Dobrym rozwiązaniem jest też ściółkowanie roślin żwirem lub korą – zapobiega to parowaniu wody z podłoża i hamuje rozwój chwastów.

Jakie zioła siać i sadzić w kwietniu?

• Koper – rośnie szybko, ale wymaga systematycznych siewów, jeśli chcesz mieć świeże listki przez cały sezon.
• Szczypiorek – idealnie udaje się zarówno z siewu, jak i z podziału starszych kęp.
• Rzeżucha – choć zwykle kojarzona jest z uprawą parapetową, doskonale rośnie też w gruncie.
• Mięta, melisa, oregano, tymianek – najlepiej sadzić sadzonki lub podzielone kępy. Miętę zawsze ograniczamy (np. donicą wkopaną w ziemię), bo silnie się rozrasta.

Jakie zioła sadzić w maju?

• Bazylia – nie znosi chłodu (przy niskiej temperaturze słabiej rośnie, a przy mrozie zanika) ani przelania. Najlepiej sadzić ją przy pomidorach, z którymi tworzy dobrą parę – mają podobne wymagania, a bazylia odstrasza też szkodniki (np. białą muszkę).
• Szałwia lekarska – wymaga lekkiego, przepuszczalnego podłoża i dobrze znosi cięcie, które ją odmładza.

Kwiaty – ozdoba ogrodu i raj dla zapylaczy

Rośliny kwitnące w ogrodzie to nie tylko dekoracja – pełnią ważne funkcje wspierające uprawę warzyw i ziół. Przyciągają zapylacze (np. pszczoły, trzmiele, motyle), które zwiększają plon roślin owocujących. Są też siedliskiem dla owadów pożytecznych – złotooków, bzygów czy biedronek – które zwalczają mszyce i inne szkodniki. Wiele gatunków ma też właściwości ochronne: nagietki i aksamitki odstraszają nicienie i białą muszkę, nasturcje przyciągają mszyce, działając jak „rośliny pułapkowe”. Specjaliści radzą sadzić kwiaty między grządkami lub na ich brzegach – poprawia to równowagę biologiczną i estetykę ogrodu.

Jeśli planujesz założyć rabatę kwiatową, pamiętaj, że najlepiej łączyć gatunki różniące się wysokością (najwyższe sadząc na trzecim planie, średnie na drugim, a najniższe na pierwszym i na obrzeżach). Ważne jest też, aby miały one różny czas kwitnienia – dzięki temu będziesz cieszyć się kwiatami przez cały sezon. Jakie rośliny wybrać? Możesz zdecydować się na rośliny jednoroczne, takie jak maki, chabry czy kosmosy, które łatwo się rozsiewają i wymagają niewielkiej pielęgnacji. Do wyboru są też byliny, a więc rośliny wieloletnie, które możesz wysiać (zazwyczaj kwitną w drugim roku od wysiewu) lub posadzić z pojemnika (kwitnie od razu).

Jakie kwiaty siać do gruntu w kwietniu?

• Nagietek lekarski – odporna roślina kwitnąca, która szybko wschodzi, ciesząc oczy kwiatami i pożyteczny dla warzywnika (wzbogaca glebę, odstrasza szkodniki, przyciąga pożyteczne owady).
• Mak polny, chaber bławatek – choć kojarzone są jako rośliny dzikie, coraz częściej pojawiają się na rabatach, ponieważ są łatwe w uprawie, lubi stanowiska słoneczne i ubogie gleby.
• Groszek pachnący – tę niepozorną, a zachwycającą aromatem roślinę najlepiej siać od razu na miejsce stałe, pamiętaj, że się pnie, więc potrzebuje podpór.
• Kozibród, smagliczka nadmorska, klarkia, eszolcja kalifornijska – są to niewymagające rośliny kwitnące, które są odporne na krótkotrwałe chłody.

Jakie kwiaty siać i sadzić w maju?

• Aksamitki, nasturcje, kosmosy – te kwiaty nie tylko zdobią, ale też chronią uprawy przed mszycami i nicieniami; aksamitki wydzielają tiopieny, które działają odstraszająco na szkodniki glebowe.
• Dalie, mieczyki, kanny – sadzone z bulw wymagają słońca, żyznej gleby i systematycznego podlewania; są wrażliwe na przymrozki, dlatego nie sadzimy ich przed połową maja.

Chcesz stworzyć własny ogród warzywny czy kwiatowy? Sprawdź pozostałe z naszych poradników ogrodniczych – w tym te dotyczące uprawy na balkonie czy tarasie.