Jak przezimować rośliny z tarasu i balkonu?

Zima w Polsce bywa wymagająca dla roślin ogrodowych – zwłaszcza tych, które zimują w donicach na tarasach i balkonach. Rośliny te są zdecydowanie bardziej, niż te sadzone w gruncie, narażone na przemrożenie bryły korzeniowej i obumarcie. Aby pomóc im przetrwać zimę, warto je odpowiednio przygotować na gorszą pogodę. Sprawdź nasze metody na zimowanie roślin balkonowych i tarasowych.

SPIS TREŚCI

1. Dlaczego zima zagraża roślinom w donicach?
2. Jak przygotować rośliny z tarasu i balkonu do zimy?
3. Przesadź rośliny do większych donic
4. Oczyść rośliny
5. Pamiętaj o nawadnianiu
6. Nie zapomnij o przycięciu niektórych roślin
7. Jak zabezpieczyć rośliny doniczkowe przed mrozem?
8. Zastosuj osłony na rośliny
9. Pamiętaj o ochronie korzeni
10. Przenieś część roślin do chłodnych pomieszczeń
11. Monitoruj rośliny przez zimę

Dlaczego zima zagraża roślinom w donicach?

Mróz jest szczególnie groźny dla roślin uprawianych w donicach na balkonach, tarasach czy okiennych parapetach zewnętrznych. Ich korzenie są bowiem znacznie bardziej narażone na przemarzanie niż w przypadku roślin rosnących w gruncie. Dlaczego?

• Gorsza izolacja termiczna – w gruncie korzenie roślin są chronione przed ekstremalnym zimnem przez warstwy gleby działającej jako izolator. W donicach, zwłaszcza tych wykonanych z cienkich materiałów jak plastik, warstwa ochronna jest minimalna. Przez to temperatura w donicy szybko spada poniżej zera, co prowadzi do przemarzania bryły korzeniowej​.
• Większa ekspozycja na wiatr i mróz – donice stojące na balkonach lub tarasach są bardziej narażone na działanie wiatru i mrozu niż rośliny w gruncie. Wiatr dodatkowo wychładza donicę, a zmrożone podłoże nie pozwala na pobieranie wody przez korzenie, co może skutkować ich uszkodzeniem.​
• Ograniczona przestrzeń dla korzeni – system korzeniowy roślin rosnących w donicach jest ograniczony rozmiarem pojemnika. Oznacza to, że korzenie nie ma możliwości „schronienia się” w głębszych, a więc cieplejszych warstwach gleby.
• Zamarzanie wilgoci w podłożu – gdy ziemia w donicy zamarza, woda staje się niedostępna dla roślin. To prowadzi do stresu wodnego, ponieważ nawet jeśli powietrze wokół rośliny jest wilgotne, korzenie nie mogą jej pobrać w takiej formie. Przemarznięte korzenie często obumierają, co wpływa na zdolność rośliny do regeneracji na wiosnę​.

Jak przygotować rośliny z tarasu lub balkonu do zimy?

Zanim nadejdą mrozy, warto podjąć wysiłek, aby pomóc roślinom przetrwać trudne zimowe miesiące. Chcesz, aby wieloletnie rośliny z tarasu, balkonu czy parapetu zewnętrznego ponownie cieszyły Twoje oczy w kolejnym sezonie? Przede wszystkim musisz zadbać o odpowiednią ochronę, przygotowanie roślin i ich otoczenia. Poniżej znajdziesz najważniejsze zadania do wykonania przed nastaniem bardzo niskich temperatur.

Krok 1. Przesadź rośliny do większych donic

Jeśli Twoje rośliny wieloletnie rosną w małych pojemnikach, warto przed zimą przesadzić je do większych donic o grubych ściankach. One lepiej zatrzymują ciepło i stabilizują temperaturę podłoża, co zmniejsza ryzyko przemarznięcia korzeni.

Krok 2. Oczyść rośliny

Usuń z roślin martwe, chore lub uschnięte części, takie jak liście, kwiaty czy łodygi, aby roślina skupiła się na zimowaniu, a nie regeneracji. Zbierz też opadłe liście leżące na podłożu w donicy, ponieważ ich obecność może sprzyjać rozwojowi chorób grzybowych.

Krok 3. Pamiętaj o nawadnianiu

Chociaż rośliny zimujące na tarasie potrzebują znacznie mniej wody zimą, nie dopuść do całkowitego wysuszenia gleby, w której rosną. Jesienią i zimą dbaj o regularne, ale niezbyt obfite podlewanie – ale tylko w okresach bezmroźnych i przy dodatnich temperaturach.

Krok 4. Nie zapomnij o przycięciu niektórych roślin

Przed zimą przycięcia mogą wymagać niektóre rośliny, które mają tendencję do rozrastania się, np. pnącza i krzewy. Wieloletnie byliny i trawy ozdobne przycinaj jednak dopiero wiosną.

Jak zabezpieczyć rośliny doniczkowe przed mrozem?

Samo przygotowanie roślin do zimy to za mało, aby przetrwały trudne warunki atmosferyczne, tj. niskie temperatury, silne wiatry i opady deszczu oraz śniegu. Ważne jest też, aby odpowiednio zabezpieczyć je przed chłodem i wilgocią. Sprawdź poniższe metody, które z powodzeniem stosowane są przez doświadczonych ogrodników.

Krok 1. Zastosuj osłony na rośliny

Najlepszym sposobem ochrony roślin przed mrozem i wiatrem jest ich odpowiednie osłonięcie. W tym celu świetnie sprawdzi się folia bąbelkowa, którą można owinąć donice, zapewniając dodatkową izolację termiczną. Rośliny warto również przykryć włókniną ogrodniczą lub specjalnymi pokrowcami ochronnymi. Pamiętaj jednak, że osłony nie powinny być zbyt szczelne, aby rośliny miały dostęp do powietrza. Bez jego odpowiedniej cyrkulacji mogą zacząć gnić.

Krok 2. Pamiętaj o ochronie korzeni

Korzenie roślin w donicach są szczególnie narażone na przemarznięcie. Aby tego uniknąć, owiń lub osłoń pojemniki materiałami izolacyjnymi, takimi jak styropian, słoma, tkanina jutowa lub specjalne maty termoizolacyjne. Chronią one rośliny przed wnikaniem zimnego powietrza do wnętrza donic, co zapewnia korzeniom odpowiednią temperaturę. O ile to możliwe, umieść pojemniki z roślinami nie bezpośrednio na posadzce czy parapecie, ale na drewnianej podstawce lub kratce, by zapewnić lepszy dostęp powietrza do jej dolnej części.

Krok 3. Przenieś część roślin do chłodnych pomieszczeń

Jeśli uprawiasz na balkonie czy tarasie rośliny wieloletnie, które są wrażliwe na mrozy (np. pelargonie, fuksje, bugenwille czy bananowce), rozważ ich przeniesienie do chłodnych pomieszczeń, np. piwnicy czy garażu. Ważne jest, aby temperatura w tych miejscach nie spadała poniżej 5-8°C, ponieważ rośliny nie muszą zimować w ciepłych warunkach, ale zbyt niskie temperatury mogą uszkodzić ich korzenie. W miarę możliwości zapewnij im dostęp światła słonecznego, stawiając je np. na parapecie okien garażowych.

Krok 4. Monitoruj rośliny przez zimę

Nie zapominaj o regularnym sprawdzaniu stanu roślin przez całą zimę. Czasami osłony mogą się zniszczyć, a rośliny mogą potrzebować dodatkowej ochrony czy podlania. Co kilka tygodni upewnij się więc, że rośliny mają odpowiednią wilgotność gleby i nie wykazują oznak chorób.